हेरंबोपनिषत्
ओं सह नाववतु । सह नौ भुनक्तु । सह वीर्यं करवावहै ।
तेजस्विनावधीतमस्तु मा विद्विषावहै । ओं शान्तिः शान्तिः शान्तिः ॥
अथातो हेरंबोपनिषदं व्याख्यास्यामः । गौरी सा सर्वमङ्गला सर्वज्ञं परिसमेत्योवाच ।
अधीहि भगवन्नात्मविद्यां प्रशस्तां यया जन्तुर्मुच्यते मायया च ।
यतो दुःखाद्विमुक्तो याति लोकं परं शुभ्रं केवलं सात्त्विकं च ॥ १ ॥
तां वै स होवाच महानुकम्पासिन्धुर्बन्धुभुवनस्य गोप्ता ।
श्रद्धस्वैतद्गौरी सर्वात्मना त्वं मा ते भूयः संशयोऽस्मिन् कदाचित् ॥ २ ॥
हेरंबतत्त्वे परमात्मसारे नो वै योगान्नैव तपोबलेन ।
नैवायुधप्रभावतो महेशि दग्धं पुरा त्रिपुरं दैवयोगात् ॥ ३ ॥
तस्यापि हेरंबगुरोः प्रसादाद्यथा विरिञ्चिर्गरुडो मुकुन्दः ।
देवस्य यस्यैव बलेन भूयः स्वं स्वं हितं प्राप्य सुखेन सर्वम् ॥ ४ ॥
मोदन्ते स्वे स्वे पदे पुण्यलब्धे सवैर्देवैः पूजनीयो गणेशः ।
प्रभुः प्रभूणामपि विघ्नराजः सिन्दूरवर्णः पुरुषः पुराणः ॥ ५ ॥
लक्ष्मीसहायोऽद्वयकुञ्जराकृतिश्चतुर्भुजश्चन्द्रकलाकलापः ।
मायाशरीरो मधुरस्वभावस्तस्य ध्यानात् पूजनात्तत्स्वभावाः ॥ ६ ॥
संसारपारं मुनयोऽपि यान्ति स वा ब्रह्मा स प्रजेशो हरिः सः ।
इन्द्रः स चन्द्रः परमः परात्मा स एव सर्वो भुवनस्य साक्षी ॥ ७ ॥
स सर्वलोकस्य शुभाशुभस्य तं वै ज्ञात्वा मृत्युमत्येति जन्तुः ।
नान्यः पन्था दुःखविमुक्तिहेतुः सर्वेषु भूतेषु गणेशमेकम् ॥ ८ ॥
विज्ञाय तं मृत्युमुखात् प्रमुच्यते स एवमास्थाय शरीरमेकम् ।
मायामयं मोहयतीव सर्वं स प्रत्यहं कुरुते कर्मकाले ॥ ९ ॥
स एव कर्माणि करोति देवो ह्येको गणेशो बहुधा निविष्टः ।
स पूजितः सन् सुमुखोऽभिभूत्वा दन्तीमुखोऽभीष्टमनन्तशक्तिः ॥ १० ॥
स वै बलं बलिनामग्रगण्यः पुण्यः शरण्यः सकलस्य जन्तोः ।
तमेकदन्तं गजवक्त्रमीशं विज्ञाय दुःखान्तमुपैति सद्यः ॥ ११ ॥
लंबोदरोऽहं पुरुषोत्तमोऽहं विघ्नान्तकोऽहं विजयात्मकोऽहम् ।
नागाननोऽहं नमतां सुसिद्धः स्कन्दाग्रगण्यो निखिलोऽहमस्मि ॥ १२ ॥
न मेऽन्तरायो न च कर्मलोपो न पुण्यपापे मम तन्मयस्य ।
एवं विदित्वा गणनाथतत्त्वं निरन्तरायं निजबोधबीजम् ॥ १३ ॥
क्षेमङ्करं सन्ततसौख्यहेतुं प्रयान्ति शुद्धं गणनाथतत्त्वम् ।
विद्यामिमां प्राप्य गौरी महेशादभीष्टसिद्धिं समवाप सद्यः ।
पूज्या परा सा च जजाप मन्त्रं शंभुं पतिं प्राप्य मुदं ह्यवाप ॥ १४ ॥
य इमां हेरंबोपनिषदमधीते स सर्वान् कामान् लभते । स सर्वपापैर्मुक्तो भवति । स सर्वैर्वेदैर्ज्ञातो भवति । स सर्वैर्देवैः पूजितो भवति । स सर्ववेदपारायणफलं लभते । स गणेशसायुज्यमवाप्नोति य एवं वेद । इत्युपनिषत् ।
ओं सह नाववतु । सह नौ भुनक्तु । सह वीर्यं करवावहै ।
तेजस्विनावधीतमस्तु मा विद्विषावहै । ओं शान्तिः शान्तिः शान्तिः ॥
Heramba Upanishad – hēraṁbōpaniṣat
ōṁ saha nāvavatu | saha nau bhunaktu | saha vīryaṁ karavāvahai |
tējasvināvadhītamastu mā vidviṣāvahai | ōṁ śāntiḥ śāntiḥ śāntiḥ ||
athātō hēraṁbōpaniṣadaṁ vyākhyāsyāmaḥ | gaurī sā sarvamaṅgalā sarvajñaṁ parisamētyōvāca |
adhīhi bhagavannātmavidyāṁ praśastāṁ yayā janturmucyatē māyayā ca |
yatō duḥkhādvimuktō yāti lōkaṁ paraṁ śubhraṁ kēvalaṁ sāttvikaṁ ca || 1 ||
tāṁ vai sa hōvāca mahānukampāsindhurbandhubhuvanasya gōptā |
śraddhasvaitadgaurī sarvātmanā tvaṁ mā tē bhūyaḥ saṁśayō:’smin kadācit || 2 ||
hēraṁbatattvē paramātmasārē nō vai yōgānnaiva tapōbalēna |
naivāyudhaprabhāvatō mahēśi dagdhaṁ purā tripuraṁ daivayōgāt || 3 ||
tasyāpi hēraṁbagurōḥ prasādādyathā viriñcirgaruḍō mukundaḥ |
dēvasya yasyaiva balēna bhūyaḥ svaṁ svaṁ hitaṁ prāpya sukhēna sarvam || 4 ||
mōdantē svē svē padē puṇyalabdhē savairdēvaiḥ pūjanīyō gaṇēśaḥ |
prabhuḥ prabhūṇāmapi vighnarājaḥ sindūravarṇaḥ puruṣaḥ purāṇaḥ || 5 ||
lakṣmīsahāyō:’dvayakuñjarākr̥tiścaturbhujaścandrakalākalāpaḥ |
māyāśarīrō madhurasvabhāvastasya dhyānāt pūjanāttatsvabhāvāḥ || 6 ||
saṁsārapāraṁ munayō:’pi yānti sa vā brahmā sa prajēśō hariḥ saḥ |
indraḥ sa candraḥ paramaḥ parātmā sa ēva sarvō bhuvanasya sākṣī || 7 ||
sa sarvalōkasya śubhāśubhasya taṁ vai jñātvā mr̥tyumatyēti jantuḥ |
nānyaḥ panthā duḥkhavimuktihētuḥ sarvēṣu bhūtēṣu gaṇēśamēkam || 8 ||
vijñāya taṁ mr̥tyumukhāt pramucyatē sa ēvamāsthāya śarīramēkam |
māyāmayaṁ mōhayatīva sarvaṁ sa pratyahaṁ kurutē karmakālē || 9 ||
sa ēva karmāṇi karōti dēvō hyēkō gaṇēśō bahudhā niviṣṭaḥ |
sa pūjitaḥ san sumukhō:’bhibhūtvā dantīmukhō:’bhīṣṭamanantaśaktiḥ || 10 ||
sa vai balaṁ balināmagragaṇyaḥ puṇyaḥ śaraṇyaḥ sakalasya jantōḥ |
tamēkadantaṁ gajavaktramīśaṁ vijñāya duḥkhāntamupaiti sadyaḥ || 11 ||
laṁbōdarō:’haṁ puruṣōttamō:’haṁ vighnāntakō:’haṁ vijayātmakō:’ham |
nāgānanō:’haṁ namatāṁ susiddhaḥ skandāgragaṇyō nikhilō:’hamasmi || 12 ||
na mē:’ntarāyō na ca karmalōpō na puṇyapāpē mama tanmayasya |
ēvaṁ viditvā gaṇanāthatattvaṁ nirantarāyaṁ nijabōdhabījam || 13 ||
kṣēmaṅkaraṁ santatasaukhyahētuṁ prayānti śuddhaṁ gaṇanāthatattvam |
vidyāmimāṁ prāpya gaurī mahēśādabhīṣṭasiddhiṁ samavāpa sadyaḥ |
pūjyā parā sā ca jajāpa mantraṁ śaṁbhuṁ patiṁ prāpya mudaṁ hyavāpa || 14 ||
ya imāṁ hēraṁbōpaniṣadamadhītē sa sarvān kāmān labhatē | sa sarvapāpairmuktō bhavati | sa sarvairvēdairjñātō bhavati | sa sarvairdēvaiḥ pūjitō bhavati | sa sarvavēdapārāyaṇaphalaṁ labhatē | sa gaṇēśasāyujyamavāpnōti ya ēvaṁ vēda | ityupaniṣat |
ōṁ saha nāvavatu | saha nau bhunaktu | saha vīryaṁ karavāvahai |
tējasvināvadhītamastu mā vidviṣāvahai | ōṁ śāntiḥ śāntiḥ śāntiḥ ||
Posted by - Admin,on - गुरुवार, २५ डिसेंबर, २०२५,
Filed under - धर्म शास्त्र , मंत्र शास्त्र
You can follow any responses to this entry through the RSS 2.0
कोणत्याही टिप्पण्या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा